مزایا و معایب اوزون

مزایای اوزون

اوزون با وجود شاخص‌هایی همچون خاصیت اکسیدکنندگی قوی و زمان واکنش سریع، قادر به انجام واکنش‌های متعدد در کاربردهای گوناگون می‌باشد. پسماند آن اکسیژن خالص بوده که منجر به افزایش سطوح اکسیژن محلول در مایع میزبان می‌شود.

اکثر واکنش‌های مربوط به آن در مدت زمان چند ثانیه رخ می‌دهد. به دلیل حلالیت دوازده برابری آن نسبت به اکسیژن، اوزون سبب کاهش کشش سطحی در آب شده و در بسیاری از فرایندهای تصفیه به کار می‌آید.

اوزون از اکسیژن سبک‌تر بوده که باعث مفید واقع شدن آن در کاربردهای لخته‌سازی می‌شود. توانایی آن در تجزیه‌ی مواد ارگانیک پیچیده و کمک به تجدید زیستی (راهی جهت تصفیه‌ی بسترهای آلوده از طریق تغییر شرایط محیطی و کمک به رشد میکروارگانیسم‌های دیگر در راستای کاهش آلاینده‌ی هدف) فوق‌العاده است.

در سال‌های اخیر، اوزون به بسیاری از فناوری‌های سنتی مانند شناوری هوای محلول (DAF) و فیلتراسیون زیستی با هدف بهبود عملکرد آن‌ها افزوده شده است. اوزون هیچ پسماندی از خود به جای نگذاشته و باعث ایجاد مقدار کمتری از محصولات جانبی ضدعفونی خطرناک (که از سایر روش‌های ضدعفونی مانند کلرزنی حاصل خواهد شد) می‌شود.

معایب اوزون

در گذشته، بزرگترین ایراد ضدعفونی کردن با اوزون مربوط به هزینه‌های جانبی آن بود. اوزون باید در محل تولید شود. جهت نصب سیستم‌های بر پایه‌ی اوزون ممکن است نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه‌ی متمرکزتر و بیشتری نسبت به سایر فرایندهای تصفیه‌ی شیمیایی باشد. اگرچه که دیگر ولتاژ بالا برای تولید اوزون لازم نیست اما وجود یک منبع انرژی ضروری است. یک ژنراتور اوزون به نیروی برق بیشتری در قیاس با پمپ شیمیایی استاندارد، نیازمند است. در حال حاضر، بسیاری از شرکت‌ها، مالکیت‌های معنوی را توسعه بخشیده اند که منجر به موفقیت در هزینه و عملکرد شده است. بنا بر این مسئله، اکنون امکان بهره‌جویی اقتصادی با نرخ بازده داخلی قدرتمند در مقایسه با رویکردهای شیمیایی سنتی فراهم شده است.

لازم است که به هنگام نصب یک سیستم بر پایه‌ی اوزون، مصالح ساختمانی مربوط به آن تحت نظر گرفته شود. چرا که همانند سایر اکسیدکننده‌های قوی، تمامی انواع فلزات و پلاستیک‌ها با آن‌ سازگار نمی‌باشد.

اثرات باقی‌مانده‌ی اوزون محدود است. چنانچه اوزون به داخل یک سیستم با مقدار زیادی از مواد ارگانیک تزریق شود، قابلیت پایدار ماندن آن بسیار کوتاه‌مدت می‌باشد؛ بنابراین، نمی‌تواند یک پسماند بلندمدت (آن گونه که کلر یا کلر دی‌اکسید عمل می‌کند)، از خود به جای بگذارد. این موضوع می‌تواند در مواردی که یک پسماند بلندمدت ممکن است آسیب‌رسان و یا نامطلوب باشد، بسیار سودمند واقع شود.

در سیستم‌های بر پایه‌ی اوزون، باید کلیه‌ی مواد تشکیل‌دهنده‌ی آب میزبان، جهت اطمینان از واکنش‌های مناسب، تحت نظر باشد. خصوصیات اکسیدکنندگی قوی می‌تواند اثرات ناخواسته به خصوص در فاضلاب‌های صنعتی ایجاد کند. توصیه می‌شود که به منظور جلوگیری از واکنش‌های نامطلوب، حداقل سالی یک بار، یک بررسی شیمیایی کامل مربوط به آب انجام گیرد.

ایمنی اوزون

به هنگام کار با اوزون مانند سایر اکسیدکننده‌ها، واجب است که با احتیاط عمل شود. باید در محل‌‌هایی که در تماس با اوزون است، مصالح ساختمانی مناسب انتخاب شود. زمان واکنش اوزون فوری است. عملکرد نادرست و یا بی‌ملاحظه، بی‌درنگ می‌تواند موجب آسیب به آن ناحیه شود.

ایمنی اوزون در حال به رسمیت شناختن است. در دوزهای پایین، درمان با اوزون، نوعی شناخته‌شده از درمان ضدعفونی کننده جهت کمک به جذب و استفاده‌ی بدن از اکسیژن، می‌باشد. به تاریخ 15 ژوئن سال 2001 در حکم سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) وضعیت GRAS (عموما شناخته‌شده به عنوان ایمن) برای استفاده در محصولات غذایی به اوزون اعطا شد. همچنین اوزون توسط سازمان‌های زیر تایید شده و ایمن تلقی می‌شود: سازمان بین‌المللی NSF آمریکا، دپارتمان کشاورزی آمریکا، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) و انجمن ملی شناگری.

نتیجه گیری

با وجود پیشرفت‌های اخیر در نسل خود، اوزون این قابلیت را دارد که تعداد زیادی از اثرات ناشی از مواد‌ شیمیایی رایج مورد استفاده‌ در آب و فاضلاب را خنثی کرده و یا جایگزین آن‌ها شود. قدرت اکسیدکنندگی بالای آن، در صورت کاربرد صحیح می‌تواند مزایای بسیاری فراهم سازد. لازم است که خصوصیات شیمیایی مربوط به آب و مصالح ساختمانی به هنگام بررسی کاربرد اوزون در نظرگرفته شود. لیست‌های بسیاری که بیانگر سازگاری شیمیایی اوزون و قدرت اکسیدکنندگی آن می‌باشند، موجود هستند.

قدرت اوزون همچنان تحت پژوهش است. هر روزه کاربردهای نوینی از این ماده در دست توسعه و اکتشاف قرار دارد. شما میتوانید با مراجعه به این صفحه مطالب مفیدی در مورد اوزون و کاربردهای آن بخوانید.