خواص فیزیکی ازن و اکسیژن
| ویژگی | اوزون | اکسیژن |
| فرمول مولکولی | O3 | O2 |
| وزن مولکولی | 48 g/mol | 32 g/mol |
| رنگ | آبی روشن | بی رنگ |
| بو | آستانه بوی 0.001 ppm، تند در غلظت بالا | بی بو |
| دمای ذوب | 192.5- درجه سانتی گراد | 218.79- درجه سانتی گراد |
| دمای جوش | 111.9- درجه سانتی گراد | 189.5- درجه سانتی گراد |
| دما بحرانی | 121- درجه سانتی گراد | 118.56- درجه سانتی گراد |
| فشار بحرانی | 54.5 اتمسفر | 50.5 اتمسفر |
| چگالی | 2.144 g/l در دمای صفر درجه | 1.429 g/l در دمای صفر درجه |
| انحلال پذیری | 0.64 g/100ml در دمای صفر درجه | 0.049 g/100ml در دمای صفر درجه |
| پتانسیل الکتروشیمیایی | 2.07 V | 1.23 V |
در حالی که ازن شکل سه اتمی اکسیژن است، تفاوت بسیاری در خواص فیزیکی ازن و اکسیژن وجود دارد. در حالی که اکسیژن توسط بینی انسان شناسایی نمی شود، ازن دارای آستانه بوی بسیار پایین است. انسان ها توانایی تشخیص اوزون را قبل از بسیاری از دستگاه های اندازه گیری گران دارند. همچنین اگر غلظت اوزون در هوا بیش از 0.1 ppm باشد، برای سلامتی انسان خطرناک است.
قابلیت انحلال پذیری اوزون 13 برابر بیشتر از اکسیژن است گرچه برای حل شدن اوزون در آب هنوز هم نیاز به دستگاه های مخلوط مکانیکی است. توانایی حل شدن بالای اوزون در آب و همچنین خاصیت گندزدایی آن باعث شده یک گزینه عالی برای تصفیه آب شود.
پتانسیل الکتروشیمیایی ازن بسیار بالاتر از اکسیژن است که منجر می شود اوزون یکی از قوی ترین اکسیدان های روی زمین باشد. این پتانسیل اکسیداسیون اجازه می دهد تا ازن برای تخریب آلاینده ها و کشتن باکتری ها سریع تر از هر جایگزین شیمیایی عمل کند.
ساختار شیمیایی ازن
سه مولکول اکسیژن به دو مولکول ازن تبدیل می شوند. دو اتم از مولکول اوزون به شدت به هم اتصال دارند. اتم سوم به طور ناچیز پیوند داده می شود. انحلال پذیری گاز اوزون در آب بیش از 10 بیشتر از اکسیژن است. ازن دارای 24 پروتون، 24 نوترون، 24 الکترون و وزن اتمی 48 است. در مقایسه با اکسیژن که اتمها در یک خط مستقیم متصل می شوند، مولکول اوزون در زاویه ی باند 116.8 درجه خم می شود، پیکربندی که مولکول اوزون را از نظر الکتریکی فعال تر می کند.
پیامدهای خواص اوزون
ناپایداری
به دلیل نیم عمر کوتاه اوزون، باید در همان محل مصرف، تولید شود. یعنی نمی توان ازن را ذخیره کرد. بنابراین، تجهیزات ازن باید برای درخواست حداکثر میزان مصرف یا پیک بار نصب شوند.
گاز نیمه حل شونده
با وجود انحلال پذیری بالای اوزون نسبت به اکسیژن در آب، باز هم نیاز به حوضچه یا venturis است تا اوزون به طور کامل در آب حل شود. در واقع برای داشتن اثر کافی باید اوزون به خوبی در آب حل شود. در غیر این صورت ازن ممکن است به صورت گاز از مایع خارج شود که میتواند نگرانی های امنیتی ایجاد کند.
تشخیص و نظارت سخت
اوزون هنگامی که با سطح سنسور برخورد میکند شکسته میشود. تنش بخار اوزون کم است و اتاق را یکنواخت پر نمیکند. نشتی اوزون به سختی قابل تشخیص است.
با توجه به خواص منحصر به فرد ازن، مزایای استفاده از ازن در صنعت عبارت است از:
- قوی ترین ضد عفونی کننده
- قوی ترین عامل اکسید کننده
- سازگار با محیط زیست
- هیچ مواد شیمیایی از خود به جا نمیگذارد
- ساختار ناپدار و نیم عمر کوتاه، پس از مدت کمی به اکسیژن تبدیل میشود
- اکسیداسیون پیشرفته
- می تواند هزینه های عملیاتی کلی را کاهش دهد
دیدگاه (7)
عذر می خوام آیا ازون اکسنده ی قوی تر ی از اکسیژن هست یا کاهنده ی قوی تر ی؟
اوزون به دلیل داشتن یک اتم اکسیژن اضافه که به راحتی قابل جدا شدن و واکنش است، اکسید کننده بسیار قوی تری از اکسیژن است.
ببخشید اوزون حالت آزاد اکسیژن محسوب نمیشه
اوزون مولکول سه اتمی اکسیژن است، اکسیژن در حالت پایدار به شکل دو اتمی یعنی O2 در طبیعت و جو زمین وجود دارد. ازن ناپایدار است و بنابر شرایط محیطی معمولا بعد از حدود 30 دقیقه تجزیه شده و به O2 تبدیل میشود.
ممنون از به اشتراک گذاشتن اطلاعات شما پیرامون ازن
با سلام
ببخشید سوالی داشتم و اون اینکه میگن چند روز طول میکشه ازون کاملا از بین بره پس چجوری ناپایداره و این چند روز میتونه برای سلامتی خطر آفرین باشه
سلام. وقت شما بخیر
طول عمر ازن به شرایط مختلفی بستگی داره که دما و رطوبت خیلی تاثیر گذارند. معمولا بین نیم ساعت تا 1 ساعت بعد غلظت ازن باقیمانده به شدت کم میشه، ازن رو نباید تنفس کنید (الیته به زمان و غلظت بستگی داره و خطر فوری نداره) بلکه اگر میخواید از دستگاه ازن ساز استفاده کنید باید محیط رو تا زمانی که دستگاه روشنه به علاوه 30 دقیقه ترک کنید. اگر برای محیط خاصی میخواید استفاده کنید میتونید تماس بگیرید.