کاربرد ازن در شیلات و آبزی پروری

در این مقاله می خواهیم کاربرد ازن در شیلات و آبزی پروی را بررسی کنیم، چرا ازن استفاده میشود؟ ازن چه خاصیتی دارد و چه کار میکند؟ چقدر باید ازن استفاده کرد؟ آیا فقط ازن کافی است؟ برای دانستن جواب این سوالات با ما همراه باشید…

استفاده از ازن در شیلات باعث بهبود کیفیت، کاهش هزینه و رشد سریع آبزیان شده است. واکنش ازن با مواد هیچ نوع ماده سمی تولید نمی کند. در مقایسه با سایر مواد گندزدا سرعت عمل بیشتری دارد.

مزایای کلیدی ازن در صنعت شیلات (پرورش ماهی، میگو، زالو و …)

• کاهش بیماری در آبزیان
• افزایش اکسیژن محلول در آب
• کاهش مصرف آب
• افزایش سرعت رشد پرورش آبزیان
• مکمل یا جایگزین فرآیندهای درمانی آبزیان
• افزایش زلالیت آب
• کنترل بیماری ها و جلوگیری از شیوع آن
• حذف آلاینده های آلی، آفت کش ها، مواد رنگی در آب و نیترات در محیط رشد آبزیان
• بهبود در فیلتراسیون ترکیبات نامحلول در آب بهبود در تصفیه بیولوژیکی
• کاهش استرس در آبزیان افزایش در تکثیر و زادآوری آبزیان
• حذف بوی بد ناشی از تجزیه ضایعات آبزیان
• حذف ترکیبات نیتروژنی مانند آمونیاک، آمونیم و نیتریت

برای پرورش دهندگان ماهی دستیابی به شرایط رشد مطلوب و شناخت عوامل موثر بر رشد بسیار حائز اهمیت است، همواره پرورش دهندگان به دنبال فراهم نمودن شرایطی هستند که در حداقل مدت زمان و با حداقل مقدار غذا، به حد اکثر رشد ماهی دستیابند.

در یک مزرعه ماهی و آکواریوم، فیلترهای جامد مرسوم مانند فیلترهای اسفنجی و فیلترهای شن و ماسه، مواد جامد را فیلتر میکنند اما قادر به حذف جامدات کلوئیدی نیستند. به عبارت دیگر، در بیوفیلترها باکتری های نیتریفیکاسیون آمونیاک و نیتریت محلول را حذف میکند اما همه ضایعات آلی حذف نمیشود. به همین دلیل در یک آکواریوم انباشت جامدات کلوئیدی آلی حل شده افزایش می یابد. این ساختار ارگانیک انباشته شده، کارایی و تاثیر باکتری های نیتریفیکاسیون را کاهش میدهد که باعث ایجاد نیتریت های مضر میشود. مصرف اکسیژن بیوشیمیایی نیز افزایش می یابد، بنابراین در طول زمان میزان اکسیژن کاهش می یابد. این تغییرات در پارامترهای آب، آبزیان آکواریوم را تحت تاثیر قرار می دهند و ممکن است باعث مرگ و میر ماهی شود. برای کاهش تغییرات گسترده پارامترهای آب، یک روش جایگزین بسیار کارآمد وجود دارد و آن شکستن زنجیره زباله های آلی با استفاده از یک عامل اکسید کننده قوی است. این روش مزایای گوناگونی دارد، مانند:

• حذف جامدات محلول (TDS و TSS) با جمع کردن آنها روی هم و تبدیل به ذرات بزرگتر که می توانند توسط پروتئین اسکیمر یا کربن فعال حذف شوند.
• اوزون ترکیبات آلی را در آب اکسید میکند و آن ها را به مواد آلی ساده تر تبدیل میکند که اکنون میتوانند توسط باکتری های هتروتروف ار بین برود.
• کاهش میزان نیتریت مضر (NH₃-) و آمونیاک (NO₂-) و تبدیل آنها به نیترات (NO₃-).
• ته نشینی فلزات مانند آهن و منگنز
• حذف جلبک و بیوفیلم ها
• از بین بردن بو و سولفیدها
• از بین بردن آفت کش ها، مواد شوینده و استون، که باعث می شود آب برای آبزیان سالم باشد.
• اوزون 99 درصد از باکتری ها و ویروس ها را می کشد و به طور چشمگیری میزان BOD و COD را کاهش می دهد.
• افزایش وضوح آب (حتی اگر قبل از ازن بسیار روشن بود).

در نهایت اوزون به اکسیژن تبدیل میشود و سطح اکسیژن حل شده در آب را زیاد میکند. سطح مناسب ازن برای حفظ سلامت آبزیان ضروری است و سطوح بیش از حد ازن برای آبزیان مضر است.

یکی از فواید استفاده از ازن در شیلات و در استخرهای پرورش آبزیان، تاثیر آن بر سرعت رشد آبزیان است! ازن بعد از حدود نیم ساعت در آب تجزیه شده و به اکسیژن تبدیل میشود این امر موجب بالا رفتن اکسیژن محلول در آب و افزایش سرعت رشد آبزیان خواهد شد. همچنین با از بین بردن عوامل بیماری زا در آب توسط ازن، احتمال مریضی و تلفات آبزیان کاهش چشمگیر پیدا کرده و بازهم میتوان گفت حجم تولید خالص افزایش پیدا میکند.

اوزون برای ضدعفونی کردن آب استخر استفاده می شود. و این عمل به صورت پیوسته با وجود آبزیان داخل استخر و بدن تخلیه آبزیان انجام می شود. در صورتی که از ماده های ضدعفونی کننده مثل آهك زنده، فرمالین یا سود سوزآور برای ضدعفونی کردن باید آبزیان داخل استخر تخلیه شود. و این خود صرف هزینه و وقت زیادی را می گیرد ولی ازن یک ماده ضد عفونی کننده ای قوی می باشد که هم بدون تخلیه آبزیان و هم به طور مرتب میزان آلودگی در آب کاهش می دهد.